Ел туралы — О народе
Азған елдің баласы бірін-бірі жамандар,
қақпан құрып алдына құлатуға амалдар.
Озған елдің баласы бірін-бірі «батыр» дер,
қойны-қоншы құйылып, толып тұрған ақыл дер
Аз қойда айран бар, өре жоқ,
Аз елде азар бар, төре жоқ.
Айрылған болсаң еліңнен,
қуатың кетер беліңнен.
Айрылған ел — азады,
Қосылған ел — озады.
Ақбөкенді «жатыр» деме,
Көшкен елді «отыр» деме.
Акқу көлге, ер елге паналайды.
Арқа сүйер елің болсын,
Аунап жатар жерің болсын.
Алысып ойнар теңің болсын,
Сүңгіп бойлар көлің болсын.
Арша өскен жерінде,
Азамат өскен еліңде.
Атауы кеткен елдің матауы кетеді.
Бабын тапсаң: байлық — жерде,
береке, салтанат — елде.
Бақа көлінде патша,
Балық суында патша,
Жігіт елінде патша.
Бақа көлін сүйеді,
Бұлдырық шөлін сүйеді,
Ер жігіт елін сүйеді.
Білек түр де еңбек ет,
Етек түр де елге жет.
Дос та елден, жау да елден (Дулат).
Ел аралаған сыншы болар,
Орман аралаған үйші болар.
Ел артындағы шаң жұтады,
Ел алдындағы май жұтады.
Ел ауызы дуалы,
Көп ауызы куәлі.
Ел барда ер қор болмас,
Ер барда ел қор болмас.
Ел боламын десең — бесігіңді түзе.
Ел бұзылса салады шайтан өрнек (Абай).
Елге берсең асыңды
ел қадірлер басыңды.
Итке берсең асыңды
ит мүжиді басыңды.
Елге дұшпан жерге сыймас,
Жерге дұшпан елге сыймас.
Елге, елек те керек, желек те керек.
Елге ел қосылса — құт,
Желге сел қосылса — жұт.
Елге ерсі іс істеме.
Елге жақса қылығың — елдің іші тынымың.
Елге жақпаса қылығың — үзіледі жұлының.
Елге келген жұмыска:
жақсы жүрер қайысып,
жаман жүрер майысып (Майлықожа).
Елге қылған жақсылық еленбей қалмайды,
Еңбек еткен ерінбей кенелмей қалмайды.
Елге мал көптік қылмайды,
Жерге тал көптік қылмайды,
Тарыға май көптік қылмайды,
Күрішке су көптік қылмайды.
Елге сыймаған жерге сыймайды.
Ел даусыз болмайды,
Ер жаусыз болмайды.
Елде болса ерінге тиеді,
Ауылда болса ауызға тиеді.
Ел дегенде езіліп,
жұрт дегенде жұмылып істе.
Елді ерке бұзады,
Етті желке бұзады.
Елді есі кеткен жамандайды.
Елді жерде түлкі аштан өлмес.
Елді жер — еңісті жер,
Еңісті жер — жемісті жер.
Елді қу бұзады,
Сүтті су бұзады.
Елдің даңқын қонағы шығарар,
Жердің даңқын бұлағы шығарар.
Елдің елдігі ерінен танылар,
Елдің байлығы жерінен танылар.
Елдің көзі елу.
Елдің күші елу батпан.
Елдің күші селдің күші.
Елдің іші береке,
Көптің іші мереке.
Елді сөкпе, кенді төкпе.
Ел ебелек емес,
Ер көбелек емес.
Ел-елдің бөрі жақсы,
өз елің бәрінен де жақсы.
Еленем десең елге жақ,
Жер емем десең жерге жақ.
Елеулі болғың келсе елден ас.
Ел жаусыз болмас,
Жер таусыз болмас.
Ел-жүртыңның қадірін,
Іс түскенде білерсің.
Сары тонның қадірін,
Қыс түскенде білерсің.
Тозған елді там жияр.
Толған ел тарихын таспен жазады,
Тозған ел тарихын жаспен жазады.
Шетте жүріп тарығарсың,
өз елінді сағынарсың.
Іргесі берік елді жау алмас,
Дауысы бірге елді дау алмас.
